2 maja w Koźmicach Wielkich przy Pomniku Żołnierzy Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej z Placówki „Sosna – Las” Burmistrz Miasta i Gminy Wieliczka, Szkoła Podstawową im. Obrońców Westerplatte w Koźmicach Wielkich organizują od 10 lat Święto Flagi Narodowej ustanowione w 2004 r.
Pomnik postawiono staraniem Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej (ŚZŻAK) przy wsparciu Urzędu Miasta i Gminy Wieliczka, Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa z Warszawy, Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie z inicjatywy śp. Piotra Kurka (1948-2017), wiceprezesa Zarządu Głównego ŚZŻAK i jego syna Tomasza. Odsłonięto go 2 maja 2013 r. Wypisano na nim m.in. 14 imion i nazwisk, pseudonimów żołnierzy ZWZ-AK: kpt. Józefa Kurka, por. Antoniego Batko, por. Jana Batko, por. Franciszka Gołdy, por. Stanisława Guzikowskiego, por. Władysława Wołka, ppor. Stanisława Klimczyka, ppor. Ludwika Kubickiego, ppor. Piotra Mitana, ppor. Franciszka Lembasa, ppor. Władysława Orła, ppor. Stanisława Poznańskiego, ppor. Wiktora Romańca, kpt. Władysława Kurka oraz Rotę przysięgi żołnierzy AK. Pomnik znajduje się w pobliżu domu śp. Józefa Kurka (1913-1997), w którym w latach II wojny światowej (1940- 1945) był skład broni ZWZ – AK Placówki o kryptonimie „Sosna”, później „Las” działającej w Gminie Koźmice Wielkie. W 2016 r., obok pomnika, Piotr Kurek z żoną Marią, dla swojego Ojca Józefa, kapitana AK ps. „Halny”, odznaczonego Krzyżem Virtuti Militari, ufundował popiersie.
2 maja 2024 r. uroczystość przy pomniku prowadził Adam Marek Panuś, sekretarz Miasta i Gminy Wieliczka. Wartę przy pomniku tworzyli harcerze i harcerki z Hufca ZHP w Wieliczce im. E. Dembowskiego. Stojąc w pozycji na baczność wszyscy zaśpiewali hymn narodowy „Jeszcze Polska nie zginęła” z muzyką w wykonaniu „Orkiestry Koźmice”. Prowadzący powitał zebranych, a w wśród nich gości: o. Jerzego Pająka, kapucyna, kapelana organizacji kombatanckich i niepodległościowych z Krakowa, Urszulę Rusecka, Poseł na Sejm RP, Henryka Gawora, v-ce starostę wielickiego i Rafała Ślęczkę, sekretarza i Burmistrza Wieliczki, elekta, Artura Kozioła, burmistrza Miasta i Gminy Wieliczki z zastępcą: Agnieszką Szczepaniak i Magdaleną Golonką, dyrektor Wydziału Kultury, rodziny i krewnych żołnierzy z placówki „Sosna-Las”, Danutę Kaperek, dyrektor Szkoły Podstawowej im. Obrońców Westerplatte w Koźmicach Wielkich, Ewę Kaczor, dyrektor Przedszkola w Koźmicach Wielkich. W uroczystości brali udział radni Rady Miejskiej w Wieliczce: Stanisław Dziedzic, sołtys Koźmic Małych, Kazimierz Windak (w sukmanie krakowskiej), Marek Śliwa ze Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, członkowie Stowarzyszenia „Klub Przyjaciół Wieliczki”: Jadwiga Duda, prezes, Aleksandra Pasek, v-ce prezes, Marta Borowiec, Hubert Cora, Halina i Marian Dylągowie, Jan Matzke, Anna Ślęczka, Małgorzata Złomek (foto), mieszkańcy Koźmic Wielkich i Koźmic Małych. Głos zabrali: Artur Kozioł, o Jerzy Pająk.
Z programem artystycznym pt. „Uwierz Polsko” wystąpili uczniowie z klas I do III Szkoły Podstawowej z Koźmic Wielkich pod kierunkiem nauczycielek: Aleksandry Pulchnej i Adrianny Wieczorek. Występ nagrodzono brawami. Następnie przed pomnikiem złożono kwiaty i zapalono znicze. Z koncertem utworów muzycznych wystąpiło Stowarzyszenie Muzyczne „Orkiestra Koźmice” pod dyrekcją kapelmistrza Adriana Drzewi. Uroczystość – przy słonecznej pogodzie - zakończyła się poczęstunkiem, tradycyjną grochówką przygotowaną i wydawaną przez członkinie Koła Gospodyń Wiejskich z Koźmic Wielkich: Elżbietę Woźniak, przewodniczącą, Annę Załęczny, skarbnik, Katarzynę Kanię, Anetę Kolasę, Katarzynę Woźniczkę, Dorotę Rachwał. Dziękujemy.
Opracowała Jadwiga Duda
