Od początku NKWD i przedstawiciele mniejszości narodowych II RP kolaborujący z sowieckim okupantem mordowali polskich oficerów i inteligencję. 17.09. 1939 r. rząd radziecki przedstawił ambasadorowi polskiemu w Moskwie uzgodnioną wcześniej z Niemcami notę, która stwierdzała, iż „państwo polskie przestało istnieć i Armia Czerwona dostała rozkaz przekroczenia granicy polskiej, aby wziąć pod swoją opiekę życie i mienie ludności Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi”. Siły radzieckie skierowane przeciwko Polsce: ok. 650.000, ok. 4.700 czołgów oraz samochodów pancernych. Armia Polska otrzymała rozkaz unikania walki z oddziałami radzieckimi i wycofywania się w kierunku Rumunii oraz Węgier. Opór wkraczającym od wczesnego rana 17 września do Polski wojskom radzieckim stawiały oddziały Korpusu Ochrony Pogranicza i niektóre inne jednostki. Stoczono kilkadziesiąt potyczek i kilka bitew. Zajmowanie przez Armię Czerwoną obszarów polskich po niemiecko-radziecką linię demarkacyjną uzgodnioną 22 września trwało do 28 września. Wieczorem 17.09.1939 r. granicę z Rumunią przekroczył prezydent RP i rząd, a nocą 17/18.09. naczelny wódz, gdzie zostali internowani. Ponad 200.000 polskich żołnierzy internowano w ZSRR. Oficerów WP osadzono w obozach jenieckich w Kozielsku, Starobielsku, Ostaszowie a na wiosnę 1940 r. 21.857 zastrzelono w Katyniu, Charkowie, Miednoje. Po zajęciu we wrześniu 1939 r. przez ZSRR wschodnich ziem polskich przeprowadzono w latach 1939-1941 aresztowania i deportacje ludności polskiej w głąb Rosji do obozów pracy przymusowej. Dopiero po agresji Niemiec na ZSRR podpisano umowę polsko-radziecką (VIII 1941 r.) o pomocy Polaków w wojnie przeciwko Niemcom. Ogłoszono amnestię i cześć uwięzionych mogła wstąpić do tworzonej w ZSRR Armii Polskiej dowodzonej przez gen. Władysława Andresa skąd zostali ewakuowani na Bliski Wschód, a inni do armii gen. Z. Berlinga i wraz z nią dotarli do kraju. Po wkroczeniu Armii Czerwonej na ziemie polskie w 1944-1945 r. miały miejsce aresztowania i deportacje ludności polskiej w głąb ZSRR do obozów pracy przymusowej. Wielu nie przeżyło, jedynie część wywiezionych powróciła do Polski głównie po 1955 r.
17.09.b.r. w składaniu kwiatów i zniczy przed pomnikiem Odrodzenia Polski w Wieliczce z władzami Miasta i Gminy Wieliczka, Powiatu Wielickiego uczestniczyła delegacja Stowarzyszenia „Klub Przyjaciół Wieliczki”: Jadwiga Duda, prezes Zarządu, Aleksandra Pasek, v-ce prezes, Anna Kisiel, skarbnik, Hanna Kozioł, sekretarz i przewodnicząca Gminnej Rady Seniorów, Elżbieta Kawecka-Cebula i Justyna Twardosz, członkinie Zarządu, członkowie: Ewa Lelek, Antoni Obrzud, Ewa Ptasznik, v-ce starosta Powiatu Wielickiego, Anna i Tadeusz Woźniakowie.
Opracowała Jadwiga Duda